Feedback jako potężne źródło motywacji

Od najmłodszych lat chcemy, by ktoś nas pochwalił. Potrzebujemy więc informacji zwrotnej (czyli feedbacku) od otoczenia. Idąc do szkoły, mierzymy się tymczasem nie tylko z pozytywnymi komunikatami w naszą stronę, lecz również zdarzają się tam też te krytyczne. Im jesteśmy starsi, tym coraz to bardziej rozumiemy, że również feedback dotyczący tego, co mogliśmy zrobić lepiej, jest niezwykle istotny.

O feedbacku słów kilka

Feedback informuje nas, co robimy dobrze, ale też jakie mamy obszary do poprawy. Dzięki niemu wiemy, jakie są nasze mocne i słabe strony, a także które zachowania powinniśmy zmienić. Informacja zwrotna dzieli się więc na tę pozytywną oraz negatywną. Szczególnie w przypadku tej drugiej powinniśmy zadbać, by była ona konstruktywna. Co to jednak oznacza? Na pewno nie należy oceniać danej osoby (tzn. tego, jaka ona jest, jakie ma cechy, itd.) – powinniśmy za to skupić się na faktach, opisie sytuacji i tego, jak pracownik zachował się w danym momencie. Komunikat musi być jak najbardziej szczegółowy i przekazywany jak najszybciej się da. Powinien też być skoncentrowany na wypracowaniu sposobu na poprawę zachowania.

Słyszeć, że w czymś nie jest się zbyt dobrym, nigdy nie jest przyjemnie. Jednak jest to o wiele lepsze rozwiązanie niż braku feedbacku. Tutaj bowiem, możemy założyć, że robimy wszystko dobrze – ale w rzeczywistości popełniamy cały czas te same błędy i nie mamy nawet opcji ich poprawy. Z drugiej strony możemy też odnieść wrażenie, że nikomu nie zależy na naszej pracy – myślimy, że nasze stanowisko nie jest ważne, skoro nikt nie interesuje się, czy wszystko jest poprawnie wykonane. Tracimy motywację. Po co się starać, skoro i tak nikt nie zwróci na to uwagi? Dodatkowo zaczyna w nas rosnąć obawa przed zwolnieniem, gdyż uważamy, że nasze stanowisko jest zbędne.

To właśnie feedback sprawia, że nie jesteśmy zawieszeni w próżni. Wiemy, jaka jest jakość naszej pracy i co możemy poprawić. To z kolei umożliwia nam zaplanowanie swojego rozwoju i działa na nas motywująco (jak również sam fakt tego, że inni widzą, iż nasza praca ma znaczenie). Widzimy efekty naszych działań. Kiedy przy następnej informacji zwrotnej usłyszymy, że znacząco rozwinęliśmy się w danym zakresie – od razu mamy ochotę na więcej.

Jak feedback wykorzystywany jest w firmach?

Wiemy już, czemu tak ważny jest feedback w pracy i jak motywujący jest dla pracownika. Zadajmy sobie teraz pytanie – jak my jako organizacja, możemy zagwarantować stałą informację zwrotną zatrudnionym osobom?

Pierwszą opcją jest stworzenie systemu ocen pracowników. Kojarzy się niezbyt dobrze, prawda? Jednak odpowiednio skonstruowany proces przysłuży się pracownikowi pod względem jego rozwoju. Dostarcza mu bowiem zbiorczej informacji zwrotnej o tym, jak oceniana jest jego praca. Podczas spotkania omawia się też formy rozwoju stosowne dla danej osoby, które mają na celu wzrost mocnych stron i poprawę tych słabszych. Po dobrze przeprowadzonym spotkaniu pracownik wychodzi mocno zmotywowany. Jednym z najbardziej popularnych rozwiązań jest tutaj ocena 360 stopni. Podczas niej zbierane są opinie od co najmniej trzech typów stanowisk, z jakimi współpracowała dana osoba. Co to oznacza? Że feedback pochodzi np. od członków zespołu, przełożonego i klienta. Albo w przypadku managerów – od podwładnych, członków zespołu i przełożonego. Celem tego jest zebranie informacji o jak największym zakresie, tak by móc przedstawić pracownikowi jak najszerszy obraz.

Nie zapominajmy też, by feedback przekazywać na bieżąco. Zbiorczy feedback np. w przypadku oceny 360 stopni jest niezwykle wartościowy i daje nam szeroki ogląd na kompetencje pracownika, jednak istotnym jest również reagowanie na konkretne sytuacje. Wówczas bowiem jesteśmy „na świeżo”. Wiemy dokładnie, co chcemy, żeby było inaczej robione. Idealną sytuacją jest stworzenie takiej kultury organizacyjnej, w której natychmiastowy feedback jest standardem. Pomóc w tym może agencja doradztwa personalnego. Bez dobrego feedbacku nie da się efektywnie pracować.