Jak się przygotować do rozmowy kwalifikacyjnej?

Kiedy szukamy pracy i w końcu otrzymamy zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną, jesteśmy jednocześnie zadowoleni, ale też często zestresowani. Z jednej strony zależy nam na tym, aby podczas rekrutacji wypaść jak najlepiej i zostać zapamiętanym. Z drugiej zaś, nie wiemy, co nas czeka, czego możemy się spodziewać i jak zachować się podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Kluczowa jest zmiana podejścia do samej rozmowy. Należy przestać postrzegać ją jako walkę z rekrutrem, a zacząć traktować ją jako sprawdzian osobowości do którego nie możemy podejść nieprzygotowani. Jak zatem stawić czoła temu najważniejszemu etapowi rekrutacji? O czym nie można zapomnieć, by nie dać się zaskoczyć i zmniejszyć swój stres?

Zbierz informacje na temat rozmówcy i firmy

Niezależnie czy rozmowa będzie prowadzona przez osobę z agencji rekrutacyjnej czy przez osobę z firmy docelowej, należy znać jej nazwisko i stanowisko. Jeśli będzie to pracownik z firmy, warto też wiedzieć, czy rozmówcą będzie osoba z działu personalnego czy też osoba zatrudniona w dziale, w którym ubiegamy się o pracę, np. potencjalny przyszły szef.  Obowiązkowym punktem przed pójściem na rozmowę kwalifikacyjną jest zapoznanie się z firmą potencjalnego pracodawcy. Konieczne jest zdobycie podstawowych informacji dotyczących wielkości firmy, rodzaju działalności, oferowanych produktów lub usług itp. Warto zapoznać się również z misją i reprezentowanymi wartościami. Takie informacje przydadzą się na rozmowach, kiedy rekruter będzie chciał sprawdzić naszą wiedzę i zaangażowanie. Wiedza o firmie świadczy bowiem o tym, że interesujemy się organizacją, w której chcemy pracować. Informacje o firmie znajdziemy przede wszystkim w Internecie, prasie, czasem w pismach branżowych. Bazą naszych poszukiwań jest oczywiście strona internetowa firmy, do której aplikujemy.

Dowiedz się więcej o stanowisku, na które aplikujesz 

By uzyskać informacje o stanowisku, czasem wystarczy przeczytać dobrze sformułowane ogłoszenie o pracę. By uzupełnić dodatkowo tę wiedzę, warto przejrzeć konkurencyjne ogłoszenia oraz opis typowego stanowiska pracy w danej branży. O ile praca, o którą się staramy nie jest wysoce specjalistyczna, stosunkowo łatwo powinniśmy zebrać niezbędne informacje, które pozwolą nam lepiej zorientować się w danej branży. Jeżeli znamy specyfikę stanowiska, na które aplikujemy, potrafimy o nim mówić i zdajemy sobie sprawę z tego, co jest w danej pracy najważniejsze, to będziemy mogli przedstawić naszą kandydaturę w bardziej przekonujący sposób.  

Przed rozmową kwalifikacyjną warto zorientować się, na jakie wynagrodzenie może liczyć osoba na określonym stanowisku, w danej branży i z konkretnymi kwalifikacjami. Rozmowa o wynagrodzeniu jest bowiem jednym z trudniejszych etapów interview. Pomocą służą listy płac, fora internetowe poświęcone pracy czy też znajomi. Pamiętajmy jednak, że warunki płacowe, które postawimy, powinny mieć odzwierciedlenie w naszych kwalifikacjach, szczególnie jeśli bierzemy udział w rekrutacji specjalistów, podczas której poszukiwane są osoby z unikatowymi kompetencjami na rynku. 

Przeanalizuj najważniejsze informacje o sobie

Przed rozmową kwalifikacyjną najlepiej jest usiąść z kartką, wypisać wszystkie swoje najważniejsze umiejętności, kwalifikacje, osiągnięcia oraz cechy, które są przydatne na oferowanym stanowisku. Należy również skupić się na wartościach, jakie możemy wnieść do firmy oraz korzyściach płynących z zatrudnienia naszej osoby. Zastanówmy się nad swoimi mocnymi i słabymi stronami – pytania dotyczące tych sfer pojawiają się bardzo często. Szczególne predyspozycje należy wypunktować przede wszystkim w aspekcie wymagań stanowiska, na które aplikujemy. Jeżeli chodzi o słabe strony, prostym sposobem na wybrnięcie z niewygodnego pytania jest podanie takich wad, które nie mają dużego znaczenia dla przyszłego pracodawcy. Ponadto, mówienie o wadach najlepiej uzupełnić wspomnieniem na temat metod radzenia sobie z nimi. 
Kolejnym punktem jest dokładne przeanalizowanie swojej drogi zawodowej. Przypomnijmy sobie szczegóły dotyczące poszczególnych miejsc pracy, tj. komu podlegaliśmy, jaka była struktura organizacyjna tych firm, zakres obowiązków, kim zarządzaliśmy bądź jakiej wielkości budżetami dysponowaliśmy. Jeżeli będziemy brali udział w rekrutacji executive search, czyli procesie poszukiwań odnoszącym się do kadry najwyższego szczebla, musimy zdać sobie sprawę z tego, że headhunter dokładnie sprawdzi nasze referencje i zanalizuje portfolio. Pomyślmy także o tym, czego nauczyliśmy się w poprzednich firmach, co było w poprzedniej pracy najtrudniejsze itp. Pochwalmy się sukcesami, ale bądźmy też przygotowani na pytanie o ewentualne błędy i porażki. Pamiętajmy, że nie ma ludzi nieomylnych, a my sami uczymy się na własnych błędach. Ważne, żebyśmy potrafili podkreślić wyniesioną z tych błędów naukę oraz sposoby ich naprawiania. Swoje słowa starajmy się potwierdzać konkretnymi przykładami i sytuacjami. Zwiększa to naszą wiarygodność i sprawia, że rozmowa staje się bardziej konkretna.

Zadbaj o skuteczną autoprezentację 

Rozmowa kwalifikacyjna jest sytuacją, w której istotną rolę odgrywa pierwsze wrażenie. Pracodawca ocenia kandydata od pierwszej chwili kontaktu. Odbiera wrażenia korzystne lub niekorzystne na temat danej osoby głównie na podstawie wysyłanych przez nią komunikatów niewerbalnych. Zakłada się, że pierwszych kilka sekund może wpływać znacząco na interpretację faktów poznawanych w toku dalszej rozmowy, a także na formułowanie sądów o nowo poznanej osobie. Dlatego podczas poszukiwań pracy warto pamiętać, że rozmowa kwalifikacyjna to najlepsza szansa na dokonanie pozytywnej autoprezentacji. Istotne jest to, jak wyglądamy, nasz sposób mówienia, mimika, gesty i zachowanie. 
Ubiór świadczy o kulturze osobistej, a także w pewnym sensie o umiejętnościach dokonywania właściwego wyboru. Chodzi o wyczucie i dopasowanie do charakteru firmy i stanowiska. Dla przykładu, starając się o pracę w banku czy w biurze stosowna będzie garsonka, żakiet, marynarka, garnitur, formalne obuwie. Ubiór powinien być schludny, raczej oficjalny, w neutralnych kolorach, a także staranny, czysty, niewyzywający. Ważną rolę odgrywa również przywitanie. Najlepiej zrobić to w sposób sympatyczny, swobodny, profesjonalny. Uścisk dłoni powinien być zdecydowany. Skutecznym sygnałem wyrażającym sympatię jest uśmiech, czyli najprostszy sposób komunikowania naszej gotowości do nawiązania kontaktu. Nie zapominajmy także o kontakcie wzrokowym. Za pomocą oczu są przekazywane najsilniejsze sygnały niewerbalne. Umiejętne utrzymywanie kontaktu wzrokowego z rozmówcą wpływa na potęgowanie jego życzliwej postawy. Celem naszego wzroku powinno być pole o średnicy około 15 cm dookoła oczu. Ale pamiętajmy, że nadmiernie długie i intensywne spojrzenie może wywoływać agresję lub irytację. Negatywny odbiór ma także unikanie kontaktu wzrokowego, które może poddawać w wątpliwość wiarygodność przekazywanych informacji.                             
Kolejnym elementem jest gestykulacja.  Przyjęło się uważać, że gesty wykonywane otwartymi dłońmi pozwalają na zdobycie zaufania rozmówcy i stanowią podkreślenie szczerości zamiarów. Składnikiem przyjaznej postawy, jak również okazania zainteresowania jest nieznaczne pochylenie się do przodu. Powszechnym gestem życzliwości jest też potakiwanie. Natomiast skrzyżowane ręce, postawa odchylona do tyłu, mogą świadczyć o negatywnych odczuciach. Dłonie podpierające głowę, zakrywające usta lub splecione za głową świadczą o znudzeniu rozmówcą. Rozmowa z pracodawcą bywa często powodem napięcia i zdenerwowania, co powoduje nadmierną gestykulację. Warto wówczas popracować nad umiejętnością kontroli tych niekoniecznie pożądanych odruchów.

Rozmowa kwalifikacyjna jest niezwykle ważna w staraniach o pracę. Od jej wyniku zależy to, czy zdobędziesz wymarzone stanowisko oraz na jakich warunkach będziesz pracować. Podczas interview pracodawca chce się przekonać, czy kandydat rzeczywiście nadaje się na podjęcie konkretnej posady i czy wpasuje się w zespół, z którym ma współpracować. Dobre wrażenie wywierane na rozmowie kwalifikacyjnej, to kwestia ćwiczenia i przygotowania. Jeśli w ten sposób pojedziemy do tematu, pójście na rozmowę będzie dla nas tylko formalnością i swojego rodzaju sprawdzianem osobowości. Dzięki temu, nie będziemy musieli wyciągać najcięższego oręża idąc na „pole bitwy” i licząc na przetrwanie. Wykorzystanie opisanych rad na pewno pozwoli nam wypaść lepiej oraz zminimalizować swoje słabsze punkty.