Niedopasowani do kultury organizacyjnej

Do Waszej firmy dołącza nowy pracownik. Wszystko wydaje się być na swoim miejscu – ma on wiedzę i umiejętności potrzebne do pracy na danym stanowisku. Jego kompetencje miękkie i komunikacyjne również stoją na wysokim poziomie, a duże doświadczenie dobrze rokuje. Po jakimś czasie dostrzegacie jednak, że coś jest nie tak. Nowy człowiek nie potrafi się odnaleźć, trzyma się na uboczu, nie dogaduje się z innymi.

Kultura organizacyjna

Przyczyną takiej sytuacji może być kultura organizacyjna (a dokładniej niedopasowanie człowieka do niej). Jest to zbiór norm, wartości i wzorców obowiązujących w danej firmie. Ma wpływ na zachowanie pracowników – np. to jakim językiem się porozumiewają, jak reagują na dane sytuacje, jakie między nimi panują relacje. Dzięki niej możliwa jest lepsza integracja ludzi, zwiększenie ich zaangażowania, łagodzenie konfliktów, czy też zrozumienie celów firmy. Pomaga też przetrwać momenty kryzysowe. To właśnie dzięki niej możliwe jest identyfikowanie się pracowników z przedsiębiorstwem. Organizacje dążą więc do tego, by zatrudniać osoby, które są dopasowane do kultury. Dzięki temu mamy bowiem pewność, że wybrani kandydaci są w jakiś sposób podobni do siebie – np. wyznają takie same wartości w pracy. Dzięki temu zespół może być bardziej zgrany, a praca przebiega sprawniej i efektywniej.

Konsekwencje niedopasowania do kultury organizacyjnej

Wróćmy do sytuacji przedstawionej na początku – zatrudniamy, wydaje się, idealną osobę. Jednak po jakimś czasie okazuje się, że nie pasuje ona do kultury organizacyjnej. Jakie mogą być negatywne konsekwencje takiej decyzji? Zdecydowanie najpoważniejszą z nich może być szybkie rozejście się waszych dróg (niezależnie, kto będzie tego inicjatorem). Brak dopasowania sprzyja obustronnemu niezadowoleniu ze współpracy, a także występowaniu konfliktów.

Warto tutaj wspomnieć, że ich źródłem nie jest odmienne zdanie na dany temat, czy inny punkt widzenia w sprawach zawodowych. Perspektywa i inne punkty widzenia są zawsze ważnym czynnikiem w sukcesie organizacji. Genezą nieporozumień jest tutaj wspomniane już wzajemne niedopasowanie. Pracownik taki nie potrafi zrozumieć konwencji obowiązujących w zespole, przez co, np. nie trafią do niego żarty wymieniane między sobą przez pozostałe osoby (może je nawet zrozumieć jako przejaw agresji). Sytuacja może mieć oczywiście również miejsce w drugą stronę. Nie zrozumie on też określonego sposobu zachowania lub reakcji na daną sytuację i sam będzie też reagował w zupełnie odmienny sposób (który może wzbudzać negatywne odczucia innych). Istnieje też ryzyko, że mimo wielu starań obu stron, człowiek taki będzie się czuł obco w naszym środowisku pracy. Może również zacząć odczuwać wewnętrzną presję, by zmienić swoje zachowanie – co będzie go mocno stresować i ograniczać.

Jak się bronić przed niedopasowaniem?

Czy jest więc sens zatrudniać osobę, gdzie mamy duże szanse, że powiemy sobie szybko do widzenia? My uważamy, że nie. Pamiętajmy, że koszty nietrafionej rekrutacji są ogromne i powinniśmy dążyć do ich minimalizacji. Z tego też powodu, warto już na etapie procesu rekrutacyjnego sprawdzać dopasowanie kandydata do kultury organizacyjnej.

W jaki sposób najlepiej do tego podejść? Warto pokusić się o wykonanie Assessment Center, które to jest uznawane za najbardziej miarodajną metodę rekrutacyjną. Podczas całodniowej sesji kandydaci wykonują szereg zadań, które mają za zadanie oddać rzeczywistość warunków pracy. Typy zadań to, np. praca w zespole lub wystąpienia indywidualne. Podczas ich wykonywania możemy zaobserwować, jak kandydaci się zachowują, jak wykonują ćwiczenie, jakimi wartościami się kierują. Następnie sprawdźmy, czy odpowiadają one tym, wyznawanym w naszej firmie. Możemy też podczas procesu zaprosić kandydata do biura i poznać go z zespołem. W dobie pandemii jest to utrudnione, jednak zawsze zachęcamy, by sprawdzić, jak będą się kształtowały relacje między potencjalnymi członkami teamu.

Na naszą kulturę organizacyjną możemy patrzeć nie do końca obiektywnie. To samo dotyczy sytuacji, kiedy mamy pilną potrzebę znalezienia pracownika (może nas wówczas kusić, by obniżyć wymagania). Aby uniknąć takiego obrotu spraw, polecamy poprosić o wsparcie firmy rekrutacyjne, które przeprowadzą proces i świeżym okiem będą w stanie ocenić nasze wzajemne dopasowanie się. Po przeprowadzeniu badania kultury organizacyjnej doradzą również, w jaki sposób najlepiej sprawdzić, czy kandydat i kultura przedsiębiorstwa pasują do siebie.