Specjaliści i generaliści na rynku pracy

Niezależnie od tego, czy dopiero rozpoczynasz karierę zawodową, czy też jesteś w jej trakcie – warto zastanowić się, jaką ścieżkę obrać. Czy lepiej wyspecjalizować się w konkretnej dziedzinie i stać się ekspertem? A może bardziej korzystne będzie zdobycie ogólnej wiedzy z kilku obszarów, co da większy zakres możliwości? Na jaki typ pracowników jest popyt przy obecnym rynku pracy?

Specjaliści, jak wiemy, to osoby posiadające obszerną wiedzę w konkretnej dziedzinie. Często poświęcają lata nauki, aby uzyskać wąski wycinek wiedzy w wyselekcjonowanym obszarze. Dzięki temu są pracownikami jedynymi w swoim rodzaju, często niezastąpionymi. Pełnią także rolę doradczą w organizacji.

Generaliści to z kolei określenie dla osób posiadających wiedzę z różnorodnych obszarów. Znajomość różnych tematów jest u nich bardziej ogólna i podstawowa, aczkolwiek wystarczająca do pełnienia poszczególnych funkcji w firmie. Mogą być niezastąpieni w organizacji, dzięki świadomości różnych aspektów i globalnemu spojrzeniu na dany problem.

Jakie są mocne i słabe strony bycia ekspertem?

Pierwszą zaletą bycia specjalistą jest fakt, że osoby wyspecjalizowane w wąskiej dziedzinie są zwyczajowo lepiej wynagradzane przez firmy. Jako że osiągnięcie takiego poziomu wiedzy wymaga często lat nauki i jest też trudniejsze do zdobycia, takich osób na rynku pracy jest zdecydowanie mniej.

Opinia specjalisty z danej dziedziny ma także dużą wartość. Ludzie chętniej słuchają zdania ekspertów. W innych jednak sprawach jego poglądy mogą nie mieć takiego znaczenia i być bagatelizowane przez osoby znajdujące się wyżej w hierarchii firmy.

Z drugiej strony brakuje im pewniej elastyczności, która charakteryzuje generalistów. W związku z wąskim zakresem kompetencji trudniej im się przebranżowić i znaleźć pracę dokładnie odpowiadającą ich umiejętnościom.

Rekrutacja specjalistów z konkretnej dziedziny wymaga niejako wejścia merytorycznie w daną branżę. Warto zaznaczyć, że często tego typu eksperci nie szukają aktywnie pracy, ponieważ są „zaopiekowani” przez swoich pracodawców. Często firmy nie chcą ich stracić, dlatego też oferują im atrakcyjne warunki.

W związku z tym, że dotarcie do takich osób bywa utrudnione, warto skorzystać z usługi firm rekrutacyjnych. Jedną z metod przez nie stosowaną przy przy rekrutacji specjalistów z konkretnej branży jest Executive Search. Polega na aktywnym poszukiwaniu ich profili zawodowych na portalach społecznościowych i bezpośredni kontakt z nimi. Zajmują się tym profesjonaliści z agencji rekrutacyjnych.

Jakie są zalety i wady w przypadku generalistów?

Szersze rozeznanie w kilku dziedzinach może zapewnić generalistom pewną przewagę nad specjalistami. Dzięki wiedzy ogólnej, są oni w stanie dostrzec pewne zależności i znaleźć nieoczywiste rozwiązania, które inni mogliby przeoczyć. Tak jak w nauce biologia, chemia i fizyka wciąż wzajemnie się przenikają, tak w firmach często jest potrzebne szersze zrozumienie procesów biznesowych, nie zaś pojedynczego ich wycinka. Takie spojrzenie umożliwia podejmowanie kluczowych decyzji dla losów i funkcjonowania firmy. Z tego też względu generalistom łatwiej jest objąć wyższe stanowiska. Bycie generalistą pozwala również na szybkie przebranżowienie się.

Rekrutacja pracowników na stanowiska bardziej ogólne może wydawać się prostsza. Biorąc jednak pod uwagę trwający od wielu lat tzw. rynek pracownika, znalezienie odpowiedniego kandydata bywa nie lada wyzwaniem. I w tym przypadku warto sięgnąć po pomoc ekspertów z firm rekrutacyjnych. Posiadają sporą bazę wewnętrzną CV zebranych przy wcześniejszych rekrutacjach. Mają własne narzędzia, dzięki którym docierają do właściwych osób.

Specjaliści i generaliści a rynek pracy

Jeśli stoisz na początku swojej kariery i wahasz się, którą z tych dróg powinieneś wybrać, zastanów się jaki jesteś i która z tych ścieżek będzie dla Ciebie bardziej odpowiednia. Pamiętaj, że rynek pracy nieustannie się zmienia i stanowiska, na które jest popyt teraz, mogą w przyszłości stracić na znaczeniu. Działaj w zgodzie ze swoimi obecnymi potrzebami. Nic przecież nie stoi na przeszkodzie, by w przyszłości obrać inną drogę. Bycie zarówno specjalistą jak i generalistą jednocześnie pozwoli Tobie połączyć zalety obu ról i zapewni Ci spokojną przyszłość.

Zastanawiając się, które z tych podejść jest obecnie bardziej promowane trudno jest jednoznacznie wskazać lidera. Od kilku lat mówi się o rynku specjalistów. Jednak osoby posiadające konkretną wąską specjalizację będą o wiele bardziej zagrożone wszelkimi zmianami na rynku pracy niż generaliści. Jeśli praca, jaką się zajmują, zostanie zautomatyzowana, szybko mogą ją utracić. Zastąpienie specjalisty robotem czy programem może okazać się dla pracodawcy o wiele tańszym rozwiązaniem, niż zatrudnienie pełnoetatowego pracownika. Wszystko jednak zależeć będzie od dziedziny w jakiej się specjalizują. Dla przykładu – póki ktoś nie wynajdzie leku zapewniającego nieśmiertelność lekarze specjaliści, mogą raczej spać spokojnie. Podobnie będzie także z innymi specjalizacjami.

Reasumując , wszystko wskazuje na to że w przyszłości będą współistnieć obie rolę które mogą się wzajemnie przenikać i uzupełniać. Wzrośnie także znaczenie osób, które posiadają wiedzę specjalisty jak i generalisty jednocześnie.

Zarówno specjaliści i generaliści są potrzebni na rynku pracy. Wszystko zależy od branży danego pracodawcy oraz jego aktualnych potrzeb w zespole. Oba typy pracownika mają swoje mocne i słabe strony. W zależności od sytuacji biznesowej, warto rozważać zarówno jednych jak i drugich.