Wypalenie zawodowe a badanie satysfakcji pracowników

Widzisz, że Twój dobry pracownik opuszcza się w pracy. Nie jest już tak wydajny jak wcześniej, wydaje się być niezmotywowany, ma problemy z zaangażowaniem. A może w tajemnicy przegląda oferty pracy w poszukiwaniu nowego zajęcia? Zastanawiasz się, co się zmieniło – przecież do tej pory wszystko było dobrze. Może przestało mu zależeć na pracy? Nim podejmiesz jakiekolwiek radykalne kroki, zastanów się, czy ten człowiek nie znajduje się przypadkiem na prostej drodze ku wypaleniu zawodowemu. Dobrze skonstruowane badanie satysfakcji pracowników często pozwala wykryć i zapobiegać temu zagrożeniu.

Czym jest wypalenie zawodowe?

Wypalenie zawodowe znajduje się na liście WHO, jako syndrom, który może znacznie wpłynąć na nasz stan zdrowia. Od 2020 roku stać się ma natomiast jednostką chorobową. Pojęcie to po raz pierwszy pojawiło się w latach 70 XX wieku i oznacza stan, w jakim znajduje się organizm w odpowiedzi na stres, który wynika z sytuacji zawodowej. Jego źródłem może być zbyt duża odpowiedzialność, przeciążenie zadaniami (ich liczbą i stopniem trudności), jak również monotonia i nuda w pracy. Pracownicy, którzy kiedyś lubili swoją pracę, obecnie są niezadowoleni ze swojej pozycji i obowiązków. Zdarza się, że przyczyną wypalenia jest też dawanie z siebie wszystkiego, kiedy nic nie otrzymujemy w zamian. Brak docenienia sprawia, że przestajemy widzieć cel i sens swojej pracy.

Na wypalenie zawodowe szczególnie narażone są osoby, które mają duży kontakt z innymi ludźmi. W tym przypadku to problemy komunikacyjne i relacyjne, a także wynikająca z nich frustracja są źródłem wypalenia. Nie zapominajmy również, że na ten stan wpływ mają nasze indywidualne predyspozycje. Problem ten jest poważny – objawy wypalenia wykazuje bowiem co 4 Polak (według Ogólnopolskiego Badania Satysfakcji z Pracy 2016).

Jak się objawia wypalenie?

Pierwsze sygnały wypalenia to niechęć do wykonywania obowiązków, brak motywacji, trudności z koncentracją i zaangażowaniem. Ciężej jest nam przyswoić nowe informacje, popełniamy proste błędy. Dodatkowo jesteśmy bardziej drażliwi – wszystko zaczyna nas irytować. Swoją frustrację wylewamy na innych – często więc stajemy się prowokatorem kłótni. Nie możemy się zrelaksować i odpocząć, chowamy długo urazy względem naszych znajomych. Towarzyszyć nam może również strach przed pójściem do pracy – reagujemy paniką w niedzielny wieczór na nadchodzący poniedziałek.

Wypalenie ma również duży wpływ na nasze ciało – mogą pojawić się bóle głowy, utrata apetytu, choroba wrzodowa, kłopoty ze snem. Jako manager musimy więc zwrócić uwagę na pracownika, jeśli ten często i długo przebywa na L4.

W przypadku długotrwałego wypalenia konsekwencje mogą być znaczące. Mówimy tutaj nawet o depresji lub też nałogach, które mogą przełożyć się na wycofanie z życia, rozpad rodziny, a nawet próby samobójcze. Z tego powodu nie powinniśmy ignorować tego stanu i jak najszybciej poprosić o pomoc.

Jak zapobiegać wypaleniu?

Wypalenie zawodowe przynosi szkody nie tylko pracownikowi, lecz również przedsiębiorstwu. Jak więc możemy działać, by temu zapobiegać? Przede wszystkim obserwuj zatrudnionych u Ciebie ludzi i reaguj, jeśli wykazują niepokojące symptomy. Im wcześniej zadziałamy tym lepiej – we wczesnych etapach pomocny może okazać się urlop albo zmiana zakresu obowiązków. Dobrym rozwiązaniem na ciągłe monitorowanie dobrostanu naszych ludzi jest badanie satysfakcji pracowników. Dzięki niemu poznasz ich opinię i poziom motywacji. Będziesz wiedział, jak wygląda zmiana ich nastroju, co umożliwi Ci szybką reakcję. To również sposób by wykryć zagrożenia, które mogą wpływać na wypalenie (np. zbyt dużo obowiązków). Aby badanie satysfakcji pracowników miało sens, musi być przeprowadzane cyklicznie, tak by móc zauważyć tendencję, mieć dane porównawcze, a także by sprawdzić, jak pracownicy reagują na wprowadzane przez nas zmiany.  

Wypalenie zawodowe to poważny problem, który dotyka wielu z nas. Jako managerowie nie powinniśmy ignorować przesłanek, które wskazują, że nasz pracownik może mierzyć się z tym problemem. To umożliwi szybką pomoc naszym ludziom. Bliski kontakt z zatrudnionym, który pozwoli na zaobserwowanie zmian w jego zachowaniu, a także dobrze skonstruowane badanie satysfakcji pracowników mogą nam w tym pomóc.